Παρασκευή 24 Φεβρουαρίου 2012

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΤΣΟΥΚΑΛΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ

Για τη δίκαιη δίκη και την εύλογη διάρκεια αυτής

(ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ 22.2.2012)


Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα επαναλάβω στην Αίθουσα της Ολομέλειας τη θέση που διατυπώσαμε ως Δημοκρατική Αριστερά στην Επιτροπή υπέρ της αρχής του συγκεκριμένου νομοσχεδίου. Όμως, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πρέπει να έχουμε συναίσθηση των συνθηκών, κάτω από τις οποίες εισάγεται το συγκεκριμένο νομοσχέδιο και απευθύνομαι βεβαίως και προς όλους αυτούς, οι οποίοι υπερθεματίζουν για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, αλλά και προς αυτούς που τίθενται κατά του συγκεκριμένου κειμένου.


Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, άκουσα τον κύριο Υπουργό να χαρακτηρίζει το συγκεκριμένο νομοσχέδιο τομή και μεγάλη διαρθρωτική αλλαγή. Λέω ας προσγειωθούμε γιατί ακριβώς οι ίδιοι χαρακτηρισμοί χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον και στα προηγούμενα νομοσχέδια που έχουν εισαχθεί, προκειμένου να διευκολύνουν την επιτάχυνση της δικαιοσύνης και να βελτιώσουν τη διαδικασία ενώπιον των δικαστηρίων. Και όμως είναι γεγονός ότι αυτά τα νομοσχέδια δεν πέτυχαν ή πέτυχαν ελάχιστα και γι’ αυτό ακριβώς επαναλαμβάνεται συστηματικά η εισαγωγή τέτοιων νομοσχεδίων στην Ολομέλεια.



ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Γιατί δεν θα ερχόταν;


ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Περιέχεται στο μνημόνιο λεπτομερώς. Δεν είμαι από τους ανθρώπους αυτούς, κύριε Υπουργέ, που θα πω ότι επειδή περιέχεται στο μνημόνιο είμαι κατά. Λέω να σταθούμε στην ουσία του. Μάλιστα, περιέχεται με λεπτομερείς καταγραφές. Έτσι δεν είναι; Ας το παρακάμψουμε, λοιπόν, αυτό και ας δούμε την ουσία. Στο μνημόνιο η αναγραφή που γίνεται και με ιδιαίτερα έντονο τρόπο είναι ότι πρέπει πάση θυσία σε αυτή εδώ η χώρα να λειτουργήσει σε επίπεδο ενδιάμεσο ο θεσμός της διαμεσολάβησης. Εάν δεν υπάρξει σε όλα τα επίπεδα, οριζόντια, σε όλους τους τομείς, ο θεσμός της διαμεσολάβησης με τις διάφορες μορφές του, δεν υπάρχει περίπτωση να πετύχουμε αυτό το οποίο θέλουμε. Γιατί;


ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Θα σας στείλω το προεκλογικό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ. Δεν το έχετε διαβάσει.


ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Κύριε Παπαϊωάννου, ξέρετε ότι όλα τα προγράμματα, όλων των κομμάτων –και της Νέας Δημοκρατίας και όλων των υπολοίπων κομμάτων- πάντα επαναλαμβάνουν συστηματικά, μονότονα εδώ και δεκαπέντε χρόνια ακριβώς αυτές τις αναφορές ότι πρέπει, πρέπει, πρέπει...


ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Και κατηγορείτε τον Υπουργό ότι εφαρμόζει το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ!


ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Ερωτώ, λοιπόν: Η διαδικασία που εισήχθη από αυτό το συγκεκριμένο νομοσχέδιο και προκειμένου να χαρακτηριστεί τομή και διαρθρωτική αλλαγή, είναι η πρέπουσα; Έχουν προηγηθεί όλα όσα απαιτούνται προκειμένου οι ρυθμίσεις να πετύχουν; Επαναλαμβάνω, για να μην υπάρχει παρεξήγηση, ότι είμαστε υπέρ του νομοσχεδίου, αλλά πρέπει να έχουμε συναίσθηση του τι ψηφίζουμε. Για άλλη μια φορά, τι επιδιώκει αυτό το νομοσχέδιο; Επιδιώκει να τοποθετήσει πάνω σε ράγες του Τρικούπη μια υπερταχεία! Περί αυτού πρόκειται. Παρεμβαίνουμε καθόλου στις ράγες; Η εκτίμηση είναι ότι πως όχι, δεν παρεμβαίνουμε.


Άκουσα τον κ. Σταυρόπουλο με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Είναι γνώστης και όσοι απασχολούμαστε χρόνια με τη δικηγορία γνωρίζουμε την κατάσταση που επικρατεί στη δικαιοσύνη. Ακριβώς αυτή είναι και πολύ χειρότερη. Γνωρίζετε, κύριε Υπουργέ, ότι αυτή τη στιγμή, για να βρεθεί μια δικογραφία του 2001, απασχολείται ένας υπάλληλος για ένα πρωινό, προκειμένου να κατέβει στα υπόγεια, μέσα στη σκόνη, να βρει το φάκελο. Αυτό αλλάζει; Όχι, δεν αλλάζει. Αυτά, λοιπόν, είναι στοιχεία που πρέπει να τα έχουμε σε γνώση, προκειμένου να μπορούμε να αξιολογήσουμε σωστά τις συγκεκριμένες διαδικασίες. Σας είπα και στο προηγούμενο νομοσχέδιο ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί στα ειρηνοδικεία και εξακολουθώ να αγωνιώ –και φαντάζομαι πολλοί εδώ μέσα- πώς θα αντεπεξέλθουν σε αυτό το φόρτο της πρόσθετης εργασίας.


Έτσι, λοιπόν, θα περίμενα –σας το είπα και στην Επιτροπή- από το Υπουργείο ως θεσμός μια αξιολόγηση αυτού του μεγαλεπήβολου θεσμού που εισήχθη με το ν. 3898/2010, στον οποίο ενσωματώθηκε η Οδηγία 52/2008 για τη διαμεσολάβηση. Τότε είχαν ακουστεί πάρα, μα πάρα πολλά. Γνωρίζουμε τα στοιχεία που ισχύουν σε όλη την Ευρώπη απ’ αυτό το θεσμό. Ξέρω ότι δεν έχει γίνει τίποτα απολύτως. Δεν έχουν επιμορφωθεί οι διαμεσολαβητές. Δεν υπάρχει γνώση. Αυτές είναι οι τομές που πρέπει να προωθήσουμε με ταχύτατους ρυθμούς. Πρέπει να υπάρξουν θεσμοί εναλλακτικής επίλυσης διαφορών. Αυτά εδώ έτσι όπως στελεχώνονται και όπως λειτουργούν, δεν μπορούν να επιτελέσουν αυτό το στόχο. Σας ανέφερα στην Επιτροπή ότι υπάρχουν θεσμοί, οι οποίοι πρέπει να αναβαθμιστούν πάση θυσία, προκειμένου να λειτουργούν ως φίλτρα. Σας είπα για τις επιτροπές επίλυσης διαφορών στις ασφαλιστικές υποθέσεις.


Σας αναφέρω για παράδειγμα την επιτροπή φιλικού διακανονισμού για τα καταναλωτικά αντικείμενα, όπου μπορούν να προστεθούν και υποθέσεις πώλησης, ανταλλαγής συμβάσεων έργου, να υπάρχουν κίνητρα και αντικίνητρα και βεβαίως να τερματιστεί επιτέλους αυτή η ασυδοσία του δημοσίου να εξαντλεί όλη τη δωσιδικία από το μονομελές διοικητικό πρωτοδικείο μέχρι το Συμβούλιο της Επικρατείας για ήσσονος σημασίας υποθέσεις λόγω της ευθυνοφοβίας των υπαλλήλων, αλλά και λόγω –το είπα και στην Επιτροπή- ανευθυνότητας ακόμη και συναδέλφων δικηγόρων. Αυτό πρέπει να τελειώσει. Πολλές, πάρα πολλές, χιλιάδες υποθέσεις αυτή τη στιγμή βρίσκονται ακόμα και στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Βεβαίως, υπάρχει και μια εκκρεμότητα. Δεν υπάρχει πρόβλεψη, κύριε Υπουργέ –και περιέχεται και στην έκθεση του Επιστημονικού Συμβουλίου- για το πρόσθετο επιτόκιο για το δύστροπο διάδικο, ότι δηλαδή πρέπει να προβλέπεται και για το δημόσιο. Δεν υπάρχει αναφορά. Γιατί εκεί;


(Στο σημείο αυτό χτυπά το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Βουλευτή)

Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε. Δυστυχώς, ο χρόνος είναι λίγος.


Επίσης, είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσα η αναφορά του Επιστημονικού Συμβουλίου για το ύψος του παραβόλου. Αναφέρει απόσπασμα από απόφαση του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθήνας, όσον αφορά το ποσό –τότε- των 100 ευρώ που έλεγε ότι είναι τριπλάσιο του ημερομισθίου. Όμως, τα παράβολα που έχετε βάλει εσείς τώρα είναι τετραπλάσια και πενταπλάσια του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, έτσι όπως αυτά διαμορφώνονται. Πώς θα αντεπεξέλθετε και θα ξεπεράστε αυτή την αιτιολογία σε περίπτωση που κληθεί ένα δικαστήριο να ασχοληθεί με αυτό το θέμα;


ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Έχει ασχοληθεί το Συμβούλιο της Επικρατείας. Τα έχει βγάλει νόμιμα.


ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Όχι γι’ αυτές. Για την προηγούμενη.


ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Για τα προηγούμενα, τα οποία ...


ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Και γι’ αυτή την περίπτωση που αναφέρω, κύριε Υπουργέ, νόμιμο έβγαλε το ποσό των 100 ευρώ, σταθμίζοντας τότε το ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη λέγοντας ότι είναι τριπλάσιο. Τώρα όμως είναι πενταπλάσιο!


ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Επιστρέφονται όμως! Βγάζετε τη βασική παράμετρο! Επιστρέφονται!


ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Εντάξει, επιστρέφονται, είναι γνωστό. Επιστρέφονται μετά από τέσσερα, πιθανόν πέντε χρόνια. Αυτή η επιστροφή δεν λέει τίποτα, το θέμα είναι κατά πόσο εκείνη τη στιγμή έχει τη δυνατότητα να τα καταβάλει. Έχουμε καταθέσεις τέσσερις τροπολογίες, εκπρόθεσμες βεβαίως, κύριε Υπουργέ, όσον αφορά τη διαδικασία των εργατικών διαφορών. Η άποψη η δική μας και πολλών συναδέλφων που έχουμε συζητήσει είναι ότι και οι τέσσερις είναι λογικότατες και πρέπει να ενσωματωθούν στο νομοσχέδιό σας.


Τελειώνω με μια παράλειψη, η οποία υπάρχει –και θέλω τη θέση σας ως προς αυτό- όσον αφορά την κατάργηση του δικαιώματος της επανάληψης της διαδικασίας, σχετικά με τις πολιτικές υποθέσεις, σε περίπτωση που μια υπόθεση ανατραπεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ενώ ισχύει στα διοικητικά δικαστήρια, στην ποινική διαδικασία. Δεν υπάρχει σαφής πρόβλεψη για τα πολιτικά δικαστήρια. Η ταυτότητα του νομικού λόγου επιβάλλει να υπάρχει σαφής διατύπωση όσο αφορά τις πολιτικές δίκες. Εάν δεν υπάρξει, ξέρετε ότι ίσως να έχουμε πρόβλημα σε ό,τι αφορά την Ευρωπαϊκή Συνθήκη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και συγκεκριμένα με το άρθρο 13.


Επιφυλάσσομαι να τοποθετηθώ λεπτομερέστερα στη συζήτηση επί των άρθρων.

Ευχαριστώ πολύ.
Δεύτερον, άκουσα τον κύριο Υπουργό να διαρρηγνύει τα ιμάτιά του ότι δεν είναι απαίτηση της τρόικας το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Δεν είναι κακό να περιλαμβάνεται λεπτομερής ρύθμιση αυτού του νομοσχεδίου στο μνημόνιο, κύριε Υπουργέ. Καλώς περιλαμβάνεται και πρέπει να ομολογήσουμε ότι αν δεν περιλαμβανόταν αυτό το νομοσχέδιο, δεν θα ερχόταν με αυτή τη διαδικασία για να ψηφιστεί. Ας σταθούμε στην ουσία του.