Τετάρτη 6 Απριλίου 2011

Προστασία Ελεύθερου Ανταγωνισμού

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΤΣΟΥΚΑΛΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ

Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας: «Προστασία Ελεύθερου Ανταγωνισμού».


(ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ 5.4.2011)


ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Ροδούλα Ζήση):. Το λόγο έχει ο ανεξάρτητος Βουλευτής του Νομού Αχαΐας, κ. Νικόλαος Τσούκαλης.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε.


Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η Δημοκρατική Αριστερά αξιολόγησε με τις καλύτερες των προθέσεων το συγκεκριμένο νομοσχέδιο κατά τη συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή. Βεβαίως, προσπαθήσαμε να το αξιολογήσουμε βάσει των θεσμικών προδιαγραφών που αυτό εισάγει και την αντιστοίχησή του σε σχέση με την ελληνική πραγματικότητα.



Θα αναφέρω τη βασικότερη ένσταση. Ο Κανονισμός 1/2003 που ενσωματώνεται στο εγχώριο δίκαιο με το παρόν νομοσχέδιο, διέπεται από μια βασική αρχή, αντίληψη θα έλεγα. Είναι η αντίληψη της ex tunc αντιμετώπισης των πραγμάτων. Λειτουργεί αποκλειστικά και μόνο κατασταλτικά και δευτερευόντως προληπτικά, για να μην πω καθόλου προληπτικά, προκειμένου –όπως αναφέρεται στο προοίμιο του Κανονισμού- να αποφορτίζει τις επιτροπές από το βαρύ φορτίο της έκδοσης πιστοποιητικών. Η προκαταρκτική τήρηση των όρων του ανταγωνισμού επαφίεται στην υπευθυνότητα και στην ευαισθησία των ίδιων των επιχειρήσεων.


Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, για την ελληνική πραγματικότητα αυτή η αντίληψη φαντάζει αδιανόητη, εφιαλτική, θα μπορούσα να πω. Η αυτορύθμιση της αγοράς αποδείχθηκε απόλυτος μύθος, πολύ περισσότερο στη χώρα μας. Τρομάζω στην προοπτική της εφαρμογής στη χώρα μας των εξαιρέσεων της παραγράφου 3 του άρθρου 1. Δηλαδή, των εξαιρέσεων οι οποίες θα ελέγχονται ως προς τις προϋποθέσεις τους εκ των υστέρων, κατόπιν καταγγελίας ή αυτεπάγγελτα, όπως αναφέρει και ο Κανονισμός και ο νόμος. Πότε, όμως; Όταν εκδηλωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις από τις εναρμονισμένες πρακτικές ή συμφωνίες. Αυτό για τη χώρα της ασυδοσίας σημαίνει απλούστατα την εξαφάνιση και του τελευταίου ίχνους υγιούς ανταγωνισμού.


Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο τομέας του διαβόητου Μνημονίου που απέτυχε πλήρως, είναι αυτός που προέβλεπε μείωση του πληθωρισμού και συγκράτηση των τιμών. Η αποτυχία αυτή σε συνδυασμό με τις περικοπές των εισοδημάτων έχουν κατακρημνίσει την αγοραστική δύναμη των πολιτών. Αυτή η εξέλιξη είναι από τους βασικότερους παράγοντες εγκατάστασης της οικονομικής ύφεσης. Τα καρτέλ και η παραοικονομία εξακολουθούν να κατατρώγουν τη σάρκα κοινωνίας και πολιτών. Η διαμόρφωση των τιμών είναι πλήρως ανεξέλεγκτη ακόμη και για τα κρατικά μονοπώλια –η αναφορά στην περίπτωση της ΔΕΗ αρκεί- για τα ιδιωτικά δεν γίνεται καν λόγος. Επιπλέον, στη χώρα μας η απελευθέρωση της αγοράς ταυτίζεται με τη δημιουργία ιδιωτικών μονοπωλίων στη θέση κρατικών. Η γενικευμένη αποδοχή της αντίληψης της αυτορρύθμισης και η θέσπισή της ως οργανωτική και λειτουργική διαδικασία θα γενικεύσει την ασυδοσία της αγοράς, με απρόβλεπτες συνέπειες για καταναλωτές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις.


Δεύτερη σοβαρή επιφύλαξη, πάγια επιφύλαξη για όλα τα μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια, είναι αυτή της επάρκειας των δομών, υποδομών υλοποίησής τους. Βασική επιδίωξη του κανονισμού και του νομοσχεδίου φαντάζομαι ότι είναι -όπως ακριβώς αναφέρεται, επίσης, στο προοίμιο του κανονισμού- πρώτον, η αποτελεσματική τήρηση των κανόνων περί υγιούς ανταγωνισμού για καταναλωτές και επιχειρήσεις και δεύτερον, η μείωση της γραφειοκρατίας στο συγκεκριμένο τομέα και βεβαίως, η υποστήριξη των στόχων αυτών από φερέγγυα διαδικασία ελέγχου και αξιολόγησης της λειτουργίας της Επιτροπής, αξιολόγηση που θα είχε πολλά να εκφέρει σχετικά με τη σιωπή της ελληνικής Επιτροπής για τη συγχώνευση Ολυμπιακής και Aegean, όπου έπρεπε να περιμένουν την απόφαση της αντίστοιχης Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


Τα προβλήματα της Επιτροπής Ανταγωνισμού μέχρι σήμερα είναι πολλά και γνωστά: Ποιοτική και ποσοτική στελέχωση, γραφειοκρατία και καθυστερήσεις, αθέμιτες παρεμβάσεις, μειωμένα πρόστιμα που δεν λειτουργούσαν ποτέ αποτρεπτικά, αλλά και πρόστιμα που δεν εισπράττονταν. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τα στοιχεία είναι καταλυτικά και εξοργίζουν. Περσινή έρευνα τιμοληψίας του Κέντρου Προστασίας των Καταναλωτών έδειξε ο Έλληνας καταναλωτής αγοράζει τα είδη πρώτης ανάγκης κατά 16,35% περισσότερο αυξημένα από ό,τι στη Σλοβενία. Κατά την επεξεργασία του νομοσχεδίου στην αρμόδια Επιτροπή ανέφερα ότι τα πλαίσια, οι ρυθμίσεις για την προστασία του υγιούς ανταγωνισμού, αφενός και της καταπολέμησης του αθέμιτου ανταγωνισμού, αφετέρου, είναι οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος. Έπρεπε, κατά την εκτίμησή μας, να αντιμετωπιστούν από κοινού, κάτι όμως που δεν γίνεται και αυτό συνιστά μεθοδολογικό και επιστημονικό λάθος.


Ως προς την καταπολέμηση του αθέμιτου ανταγωνισμού, πρέπει να γίνουν τα εξής, σύμφωνα και με τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, αλλά και της ΓΣΕΒΕΕ: Πρέπει, πρώτα απ’ όλα, να υπάρχουν σαφέστεροι ορισμοί. Θα πρέπει ο Αντιπρόεδρος να αντικατασταθεί από Εισηγητή. Το οργανωτικό και λειτουργικό σχήμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού πρέπει να αναπροσαρμόζεται στις ανάγκες των καταναλωτών και των επιχειρήσεων και όχι το αντίθετο. Συμφωνούμε με τις αλλαγές στη στελέχωσή της. Πρέπει οπωσδήποτε να ενισχυθεί η αυτονομία της. Εδώ υπάρχει σοβαρότατη ένσταση της Δημοκρατικής Αριστεράς. Η ανεξαρτησία της Αρχής μπορεί να πληγεί με την πρόβλεψη παροχής πληροφοριών στον Υπουργό Ανάπτυξης. Γιατί προβλέπεται αυτό; Συμβαίνει μήπως κάτι αντίστοιχο στις άλλες Ανεξάρτητες Αρχές;


(Στο σημείο αυτό την Προεδρική Έδρα καταλαμβάνει ο Α’ Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΙΩΤΗΣ)


Ιδιαίτερα θετική, κατά την εκτίμησή μας, είναι η πρόβλεψη για ενεργό συμμετοχή της Βουλής στην εκλογή των μελών της Επιτροπής. Κύριε Υπουργέ, αντίστοιχες επιτροπές λειτουργούν σε όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Κύπρο, για παράδειγμα, προβλέπεται για κάθε παράβαση των αποφάσεων της Επιτροπής η δυνατότητα επιβολής προστίμου μέχρι 85.000 ευρώ. Εμείς προβλέπουμε πολύ μικρότερο ποσό. Επίσης, προβλέπονται κίνητρα συνεργασίας, ώστε να μειώνονται οι ποινές αν μια επιχείρηση δώσει στοιχεία που συμβάλλουν στην απόδειξη της παράβασης.


Οι ενστάσεις μας επί των επιμέρους άρθρων και των τροπολογιών θα αναφερθούν στη συζήτηση που θα γίνει τις επόμενες μέρες επί των άρθρων. Οι ενστάσεις τις οποίες διατυπώσαμε θεωρούμε ότι είναι αρκετές για να οδηγήσουν τη Δημοκρατική Αριστερά στην τοποθέτησή της «ΠΑΡΩΝ» στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο.


Ευχαριστώ πολύ.
Από τα θετικά τα οποία εντοπίσαμε, βεβαίως –ήταν και κοινή αντίληψη- ήταν ότι επιτέλους, έχουμε ένα συνολικό κείμενο το οποίο ρυθμίζει τα της Επιτροπής Ανταγωνισμού και τις διαδικασίες προστασίας του υγιούς ανταγωνισμού. Είναι στα θετικά ότι ο ν. 703/1977, ο οποίος μέχρι τώρα έχει τροποποιηθεί τουλάχιστον δεκαπέντε φορές, ενσωματώνεται σε ένα ενιαίο κείμενο. Διατυπώσαμε, όμως, σοβαρότατες ενστάσεις για την αντιστοίχησή του με την ελληνική πραγματικότητα.