Τετάρτη 28 Απριλίου 2010

Γραφειοκρατία και αντιδράσεις της Ηλείας «πνίγουν» την επέκταση της Διώρυγας Πηνειού στην Αχαΐα.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΜΩΡΑΪΤΗ ΣΕ ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΤΣΟΥΚΑΛΗ

Δεν είναι δυνατή επί του παρόντος η ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων, για την επέκταση της διώρυγας του Πηνειού στο νομό Αχαΐας. Την παραπάνω απάντηση έδωσε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος κ. Μωραΐτης σε σχετική ερώτηση του βουλευτή Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Τσούκαλη.

Σύμφωνα με την ίδια απάντηση φαίνεται ότι στην προώθηση του έργου αντιδρά η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηλείας οι υπηρεσίες της οποίας εξέφρασαν επιφυλάξεις για τα υδρολογικά δεδομένα της ΜΠΕ αλλά και την επάρκεια των υδατικών πόρων του φράγματος Πηνειού για την σκοπούμενη επέκταση, ενώ το Ν.Σ. Ηλείας εξέφρασε ομόφωνα αρνητική άποψη. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 19-8-2009 έχουν ζητηθεί διευκρινήσεις από τις υπηρεσίες της Ηλείας οι οποίες μέχρι στιγμής δεν έχουν αποσταλεί.

Στην απάντηση του κ. Μωραϊτη αναφέρεται ότι ενώ κατά το σχεδιασμό του φράγματος θεωρήθηκε μέση τιμή εισροών 240-250 εκατομμυρίων κ.μ. ανά έτος, η τιμή που προέκυψε στην πράξη είναι 160 εκατομμύρια κ.μ. Επιπλέον, σύμφωνα με τη Ν.Α. Ηλείας οι αρδευτικές ανάγκες των ήδη εξυπηρετούμενων εκτάσεων μαζί με τις απώλειες στα δίκτυα ανέρχονται σε 185 εκατομμύρια κ.μ. ενώ έχει αδειοδοτηθεί περιβαλλοντικά έργο ύδρευσης οικισμών από το φράγμα Πηνειού, με όριο απόληψης τα 6 εκατομμύρια κ.μ. ανά έτος, το οποίο επίσης δεν έχει ληφθεί υπόψη στον αρχικό σχεδιασμό


Το θέμα παραπέμπεται στην κατάρτιση πρότασης Σχεδίου Διαχείρισης του νερού του ταμιευτήρα, ώστε να τεθούν συγκεκριμένα κριτήρια για την κατανομή του και έτσι να γίνει γνωστό αν είναι δυνατή η επέκτασή του για χρήση από τους αγρότες της Αχαΐας.


Το πλήρες κείμενο της απάντησης έχει ως εξής:

Θέμα :«Επέκταση της Διώρυγας Πηνειού». Σχετ: Η με αρ. πρωτ. 6296/ 18-2-2010. Ερώτηση.

Σε απάντηση της Ερώτησης με αρ. πρωτ. 6296/18-2-2010 που κατατέθηκε από τον Βουλευτή κ. Νίκο Τσούκαλη και μας κοινοποιήθηκε από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων με το υπ' αρ. πρωτ. 658/3-3-2010 έγγραφο του, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου μας, σας γνωρίζουμε τα εξής:

1. Το στάδιο της Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης και Αξιολόγησης του έργου της επέκτασης της Βόρειας Κεντρικής Διώρυγας (ΒΚΔ) Πηνειού στη Δυτική Αχαΐα, φορέας του οποίου είναι η Δ/νση Δημοσίων Έργων (ΔΔΕ) της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας (ΠΔΕ), ολοκληρώθηκε στις 14-12-2006, με την έκδοση Θετικής γνωμοδότησης.

2. Το στάδιο της Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΕΠΟ) ξεκίνησε τις 8-6-2007, αλλά λόγω ελλείψεων της υποβληθείσας Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) ζητήθηκε από την ΔΔΕ της ΠΔΕ η συμπλήρωση της, και δεδομένου ότι τα υποβληθέντα στοιχεία κρίθηκαν ανεπαρκή η ΜΠΕ επιστράφηκε στις 25-10-2007. Στις 26-2-2008 υποβλήθηκε αναθεωρημένη ΜΠΕ, η οποίο μετά τη διόρθωση ορισμένων στοιχείων της (10-4-08), διαβιβάσθηκε στις 23-4-2008 στα Νομαρχιακά Συμβούλια (Ν.Σ.) Αχαΐας και Ηλείας και σε συναρμόδιες υπηρεσίες για δημοσιοποίηση και γνωμοδότηση.

3. Κατά τη διαδικασία γνωμοδότησης η Δ/νση Σχεδ. Εγγειοβ/κών Έργων και Αξιοπ. Εδαφοϋδατικών Πόρων (ΔΣΕΕ&ΑΕ/ΥΠ) του Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΓΑΝ), η Δ/νση Υδάτων της ΠΔΕ, και οι Υπηρεσίες Εγγείων Βελτιώσεων και Περιβάλλοντος της Ν.Α. Ηλείας, εξέφρασαν επιφυλάξεις για τα υδρολογικά δεδομένα της ΜΠΕ αλλά και την επάρκεια των υδατικών πόρων του φράγματος Πηνειού για την σκοπούμενη επέκταση της ΒΚΔ, ενώ το Ν.Σ. Ηλείας εξέφρασε ομόφωνα αρνητική άποψη. Επιπλέον η ΔΣΕΕ&ΑΕ/ΎΠ του ΥΠΑΓΑΝ και η Δ/νση Υδάτων της ΠΔΕ επισήμαναν την ανάγκη κατάρτισης Σχεδίου Διαχείρισης του νερού του φράγματος Πηνειού. Σημειωτέον ότι η πρώτη πρέπει να προσυπογράψει την Κ.Υ.Α. Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων του έργου, ενώ η δεύτερη πρέπει να δώσει άδεια εκτέλεσής του και χρήσης νερού, συνεπώς η εξασφάλιση της σύμφωνης γνώμης αμφοτέρων είναι απαραίτητη.

4. Δεδομένου ότι οι ως άνω επιφυλάξεις και αρνητικές απόψεις στηρίζονταν σε επιστημονικά τεκμηριωμένα επιχειρήματα, μη δυνάμενα να αναιρεθούν με βάση τα αναφερόμενα στη ΜΠΕ, η Υπηρεσία μας ζήτησε στις 22-9-2008 πρόσθετα συμπληρωματικά στοιχεία για την κάλυψη των ζητημάτων που προέκυψαν. .Επιπλέον ζήτησε την επίλυση προβλημάτων στις διατάξεις υπερχείλισης και υδροληψίας του φράγματος Πηνειού, τα οποία συνεπάγονται απώλειες νερού, αλλά και εγκυμονούν κινδύνους ασφαλείας για κατοικημένες περιοχές οι οποίοι μάλιστα ήρθαν στην επικαιρότητα κατά την πρόσφατη υπερχείλιση του φράγματος.

5. Στις 7-4-2009 υποβλήθηκαν συμπληρωματικό στοιχεία, τα οποία όμως δεν επαρκούσαν για την κάλυψη των επίμαχων ζητημάτων. Στις 23-6-2009 υποβλήθηκαν στοιχεία σχετικά με προγραμματισμό έργων για τον εκσυγχρονισμό των αρδευτικών δικτύων των φραγμάτων Πηνειού και Αλφειού, τα οποία αναμένεται να εξοικονομήσουν 76 εκατομμύρια κυβικά μέτρα (κ.μ.) νερού ετησίως, χωρίς όμως να διευκρινισθεί ποιο ποσοστό αυτών αφορά τα δίκτυα του φράγματος Πηνειού. Όπως ήταν αυτονόητο ζητήθηκαν σχετικές διευκρινήσεις στις 19-8-2009, οι οποίες μέχρι στιγμής δεν έχουν αποσταλεί.

Όσον αφορά στον πυρήνα του προβλήματος που καθιστά μη δυνατή την επί του παρόντος ολοκλήρωση της διαδικασίας Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων, επισημαίνονται τα ακόλουθα:

Ενώ κατά το σχεδιασμό του φράγματος θεωρήθηκε μέση τιμή εισροών 240-250 εκατομμυρίων κ.μ. ανά έτος, η τιμή που προέκυψε στην πράξη είναι 160 εκατομμύρια κ.μ. Επιπλέον, σύμφωνα με τη Ν.Α. Ηλείας οι αρδευτικές ανάγκες των ήδη εξυπηρετούμενων εκτάσεων μαζί με τις απώλειες στα δίκτυα ανέρχονται σε 185 εκατομμύρια κ.μ. Συνεπώς η μετρηθείσα μέση εισροή στον ταμιευτήρα είναι ήδη μικρότερη της πραγματικής αρδευτικής κατανάλωσης για τα υφιστάμενα αρδευτικά δίκτυα, παρότι τα τελευταία εξυπηρετούν μόνο 226.000 στρ. έναντι προβλέψεων της Οριστικής Μελέτης για άρδευση 400.000 στρ. Πέραν αυτού έχει αδειοδοτηθεί περιβαλλοντικά έργο ύδρευσης οικισμών από το φράγμα Πηνειού, με όριο απόληψης τα 6 εκατομμύρια κ.μ. ανά έτος, το οποίο επίσης δεν έχει ληφθεί υπόψη στον αρχικό σχεδιασμό. Με βάση τα παραπάνω, το επιχείρημα oτι το επίμαχο έργο προβλέπεται από την δεκαετία του 1970, έχει μικρή αξία, αφού ο σχεδιασμός του στηρίχθηκε σε ανεπίκαιρα δεδομένα, ενώ δεν έλαβε υπόψη και την ανάγκη εξασφάλισης οικολογικής παροχής στην κοίτη του ποταμού Πηνειού.
Το ως άνω πρόβλημα είναι ο λόγος που η Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος {Ε.Υ.ΠΕ.)/ΥΠΕΚΑ, αλλά και οι ΔΣΕΕ8ΑΕ/ΥΠ του ΥΠΑΓΑΝ και Δ/νση Υδάτων της ΠΔΕ, έχουν ζητήσει την κατάρτιση πρότασης Σχεδίου Διαχείρισης του νερού του ταμιευτήρα, ώστε να τεθούν συγκεκριμένα κριτήρια για την κατανομή του και να εξορθολογισθεί αυτή.

Επισημαίνεται ότι με το ως άνω αίτημα συνηγορεί και η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία η έγκριση του Σχεδίου Διαχείρισης των υδάτων μιας υδρολογικής λεκάνης πρέπει να προηγείται της περιβαλλοντικής αδειοδότησης οποιουδήποτε έργου αξιοποίησής τους. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΥΠΕΚΑ, έχει αρχίσει από την Κεντρική Υπηρεσία Υδάτων (Κ.Υ.Υ.)/ΥΠΕΚΑ η διαδικασία για την προκήρυξη των σχετικών έργων για την εκπόνηση των Σχεδίων Διαχείρισης όλων των Λεκανών απορροής της χώρας, τα οποία θα αντιμετωπίσουν συνολικά και συστηματικά στο πλαίσιο της κατάρτισης και εφαρμογής τους και σύμφωνα με τις διαδικασίες και απαιτήσεις της Οδηγίας - πλαίσιο γιο τα νερά 2000/6Ο/ΕΚ, το συνολικό πρόβλημα διαχείρισης και προστασίας των υδάτων.

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΘΑΝΟΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ