Παρασκευή 26 Μαρτίου 2010

Αναγκαίο ένα νέο μορατόριουμ κατά της καλλιέργειας μεταλλαγμένων


ΕΡΩΤΗΣΗ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξακολουθεί να πιέζει κατά περίπτωση χώρες – μέλη της ΕΕ, μεταξύ αυτών και την Ελλάδα, προκειμένου να άρουν τις απαγορεύσεις μεταλλαγμένων καλλιεργειών. Το επιχείρημα που προβάλλει είναι ότι σύμφωνα με τη νομοθεσία για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ) τα κράτη – μέλη μπορούν να περιορίζουν ή να απαγορεύουν προσωρινά τη χρήση ή την πώληση εγκεκριμένου σε επίπεδο Ε.Ένωσης ΓΤΟ, υπό τον όρο ότι αυτό αιτιολογείται με την επίκληση νέων ή πρόσθετων επιστημονικών στοιχείων, από τα οποία προκύπτουν κίνδυνοι για την υγεία του ανθρώπου ή για το περιβάλλον.

Επίσης, η Επιτροπή επικαλείται τη δυνατότητα που παρέχουν οι ισχύουσες διαδικασίες έγκρισης να λαμβάνονται ειδικά, κατά περίπτωση, διαχειριστικά ή περιοριστικά μέτρα, βάσει επιστημονικών στοιχείων, ώστε να εξασφαλίζεται η προστασία της βιοποικιλότητας σε ευαίσθητα οικοσυστήματα. Διευκρινίζει μάλιστα ότι είναι δυνατόν να δημιουργηθούν ζώνες χωρίς ΓΤΟ, μόνο εφόσον συμφωνούν όλοι οι εμπλεκόμενοι καλλιεργητές!

Όμως, σε ενημερωτικό δελτίο της Greenpeace με στοιχεία που παραθέτει, προκύπτει η μαζική απόρριψη των μεταλλαγμένων από τους αγρότες της ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, το 2009 οι καλλιέργειες μεταλλαγμένων στην Ευρώπη μειώθηκαν 11% κατά μέσο όρο σε σχέση με το 2008, ενώ σε 2 κράτη – μέλη, τη Ρουμανία και τη Δημοκρατία της Τσεχίας, η μείωση κυμάνθηκε από 22% - 55%. Επιπλέον, η Γερμανία και το Λουξεμβούργο, ακολούθησαν το παράδειγμα της Ελλάδας, της Αυστρίας, της Γαλλίας και της Ουγγαρίας και προχώρησαν σε εθνικά μέτρα προφύλαξης, απαγορεύοντας την καλλιέργεια μεταλλαγμένου καλαμποκιού στην επικράτειά τους. Οι κυριότερες αιτίες που οδηγούν όλο και περισσότερους Ευρωπαίους αγρότες να απορρίπτουν την καλλιέργεια μεταλλαγμένων είναι το υψηλό κόστος των μεταλλαγμένων σπόρων και η μεγάλη άρνηση των καταναλωτών, ενώ εκκρεμούν τα μέτρα που θα προστατεύσουν τους αγρότες από περιστατικά γενετικής επιμόλυνσης.


Με δεδομένη λοιπόν την επαμφοτερίζουσα στάση της Επιτροπής από τη μια, και των αρνητικών αποτελεσμάτων από την καλλιέργεια των μεταλλαγμένων στις εν λόγω χώρες, αναδεικνύεται ο μόνιμος κίνδυνος προώθησης ΓΤΟ και άρα είναι ανάγκη η Ελλάδα να πρωτοστατήσει στη σύνταξη ενός νέου μορατόριουμ (ακολουθώντας και το πρόσφατο παράδειγμα της Ινδίας) και να προωθήσουν μεθόδους βιώσιμης γεωργίας που εξασφαλίζουν εισόδημα και τρόφιμα για όλους.


Ερωτώνται οι κκ. Υπουργοί:

· Προτίθενται να προχωρήσουν στις απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να διατηρηθεί η απαγόρευση για τις καλλιέργειες ΓΤΟ;

· Θα λάβουν υπόψη τους τα παραπάνω στοιχεία και θα λάβουν μέτρα, ώστε να διασφαλιστεί με κάθε τρόπο η μη εισαγωγή μεταλλαγμένων σπόρων στην Ελλάδα και να απαγορευτεί σε άλλες χώρες;

· Θα προχωρήσουν σε νέο μορατόριουμ μετά από συμφωνία και με άλλες χώρες;

· Θα ληφθούν μέτρα, όπως νομοθετικές ρυθμίσεις, κυρώσεις για όσους επιμολύνουν, ώστε να αποφευχθούν περιστατικά επιμόλυνσης στην Ελλάδα και στην ΕΕ;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Αλέξης Τσίπρας

Δημήτρης Παπαδημούλης

Ευαγγελία Αμμανατίδου-Πασχαλίδου

Νίκος Τσούκαλης



Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΘΕΜΑ: «Καλλιέργεια σπόρων γενετικά τροποποιημένων ποικιλιών».
ΣΧΕΤ; Η Ερώτηση 6645/25-2-2010


Απαντώντας στην παραπάνω ερώτηση που κατέθεσαν οι Βουλευτές κ.κ. Α. Τσίπρας, Λ. Παπαδημούλης, Ε. Αμμανατίδου-Πασχαλίδου, Ν. Τσούκαλης, σας πληροφορούμε τα εξής:

Σχετικά με την απαγόρευση εμπορίας Γενετικά Τροποποιημένων ποικιλιών για Ελευθέρωση στο Περιβάλλον ( Καλλιέργεια), το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με την αριθμ. 310605/04-08-2009 (ΦΕΚ 1752Β) ΥΑ, προέβη στην απαγόρευση εμπορίας στη χώρα σπόρων προς σπορά όλων των γενετικά τροποποιημένων ποικιλιών που έχουν εγγραφεί στον Κοινό Κατάλογο ποικιλιών φυτικών ειδών της Ε.Ε. Σημειώνεται ότι αυτό αφορά, προς το παρόν, μόνο ποικιλίες αραβοσίτου. Από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της απαγόρευσης αυτής, η εν λόγω ΥΑ ανανεώνεται συστηματικά για κάθε νέα γενετικά τροποποιημένη ποικιλία που εγγράφεται στον κοινό κατάλογο ποικιλιών της Ε.Ε.. Η εν λόγω ΥΑ έχει διάρκεια ισχύος για επιπλέον δύο έτη (μέχρι τον Αύγουστο του 2011) και διαδέχθηκε σειρά προηγούμενων αντίστοιχων Υπουργικών Αποφάσεων.


Συγκεκριμένα, οι απαγορεύσεις εμπορίας γενετικά τροποποιημένων ποικιλιών ξεκίνησαν από τη χώρα μας το 2005, σχεδόν αμέσως αφού έληξε το ευρωπαϊκό moratorium και οι πρώτες γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες αραβοσίτου ενεγράφησαν στον Κοινό Κατάλογο Ποικιλιών (Σεπτέμβριος του 2004). Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα κοινοτική νομοθεσία, η απαγόρευση γενετικά τροποποιημένων ποικιλιών πρέπει να στηρίζεται σε μελέτη επιστημονικών στοιχείων τα οποία, σε συνδυασμό με τις γεωκλιματικές συνθήκες και τις καλλιεργητικές τακτικές μιας χώρας, να παρουσιάζουν ενδεχόμενο κίνδυνο για την υγεία του ανθρώπου και για το περιβάλλον. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Δ/νση Εισροών Φυτικής Παραγωγής) ασκώντας την αρχή διαχείρισης κινδύνου, αξιολόγησε την εν λόγω επιστημονική επιχειρηματολογία και κατέληξε στην εκτίμηση ότι οι αναφερόμενοι κίνδυνοι είναι πιθανοί.

Επισημαίνεται ότι η Ελλάδα, μαζί με την Αυστρία και την Ουγγαρία, υπήρξαν πρωτοπόρες στην απαγόρευση καλλιέργειας γενετικά τροποποιημένων φυτών στην επικράτεια τους, καθώς και στην άσκηση πίεσης κατά της καλλιέργειας γενετικά τροποποιημένων φυτών στην Ε.Ε., με συνεχή αρνητική θέση σε όλες τις σχετικές ψηφοφορίες. Η συγκεκριμένη πολιτική συνεχίζεται μέχρι σήμερα, ανεξάρτητα από την, κατά περίπτωση, εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Επιπρόσθετα, αναφέρεται ότι και άλλες χώρες έχουν πλέον προχωρήσει σε ανάλογες απαγορεύσεις (π.χ. Γαλλία).

Όσον αφορά τους ελέγχους των διακινούμενων συμβατικών σπόρων σποράς, σημειώνεται ότι για όσα φυτικά είδη κυκλοφορούν γενετικές τροποποιήσεις διεθνώς, όλοι οι συμβατικοί σπόροι σποράς που παράγονται στη χώρα μο:ς ή εισάγονται από άλλο Κράτος-Μέλος ή από Τρίτη Χώρα, υπάγονται σε καθεστώς ελέγχου για την παρουσία πιθανών προσμίξεων με γενετικά τροποποιημένους σπόρους. Το θέμα αυτό έχει ρυθμιστεί από το 2001 με εθνική νομοθεσία, δεδομένου ότι μέχρι σήμερα δεν έχει ρυθμιστεί σε Κοινοτικό επίπεδο. Συγκεκριμένα, θεσπίστηκε ο "Τεχνικός κανονισμός πιστοποίησης και ελέγχου κατά την εμπορία σπόρων προς σπορά συμβατικών ποικιλιών καλλιεργούμενων φυτικών ειδών για την παρουσία προσμίξεων από γενετικά τροποποιημένους σπόρους" [Αριθμ. 332657/16-2-2001 ΚΥΑ (ΦΕΚ 176/Β)]. Οι σπόροι σποράς των παραπάνω ειδών που δεν πληρούν τους όρους της ανωτέρω ΚΥΑ, είτε εξάγονται εκτός εθνικού χώρου, είτε καταστρέφονται.
Η Χώρα μας λοιπόν με την υφιστάμενη Νομοθεσία και με αυστηρούς θεσμοθετημένους ελέγχους προστατεύεται από επιμολύνσεις γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, την ίδια θέση εκφράζει στα αρμόδια Κοινοτικά Όργανα και πρωτοστατεί συνεργαζόμενη και με άλλα Κράτη Μέλη προς την αυστηροποίηση αυτού του πλαισίου.

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΡΧΙΜΑΚΗΣ


Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΕΚΑ

Σε απάντηση της ερώτησης με αρ. πρωτ. 6645/25-2-2010 που κατατέθηκε από τους βουλευτές κ.κ. Αλέξη Τσίπρα, Δημήτρη Παπαδημούλη, Ευαγγελία Αμμανατίδου-Πασχαλίδου και Νίκο Τσούκαλη σύμφωνα με την ενημέρωση που λάβαμε από τη Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού/ΥΠΕΚΑ σας γνωρίζουμε ότι:

Σύμφωνα με την Οδηγία 2001/18/ΕΚ η οποία αφορά την σκόπιμη απελευθέρωση Γενετικά Τροποποιημένων οργανισμών (ΓΤΟ) στο περιβάλλον και έχει ενσωματωθεί, στην εθνική νομοθεσία με την Κ.Υ.Α. 38639/2017/21-9-2005, ρυθμίζετε η διαδικασία εγκρίσεων ΓΤΟ. Η Οδηγία καλύπτει, τόσο την απελευθέρωση για πειραματικούς σκοπούς όσο και για λόγους εμπορίας. Στην μεν πρώτη περίπτωση αρμόδια αρχή, βάσει της προαναφερόμενης Κ.Υ.Α., ορίζεται το νυν ΥΠΕΚΑ, ενώ στην δεύτερη το συνερωτλομενο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Επιπλέον, βρίσκεται σε ισχύ η Οδηγία 1998/81/ΕΚ, που αφορά τη χρήση Γενετικά Τροποποιημένων Μικροοργανισμών [ΓΤΜ) σε περιορισμένο χώρο και ρυθμίζει αποκλειστικά τη χρήση τους για εργαστηριακούς και ερευνητικούς σκοπούς. Η εν λόγω Οδηγία ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο με την Κ.Υ.Α. 11642/1943/2-7-2002 η οποία ορίζει ως αρμόδια αρχή το νυν ΥΠΕΚΑ.


Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΘΑΝΟΣ ΜΩΡΑΪΤΗΣ