Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2009

Διαχείριση, έλεγχος και εφαρμογή του ΕΣΠΑ

ΕΡΩΤΗΣΗ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ


Ως άκρως συγκεντρωτικό, γραφειοκρατικό και σπάταλο καταψηφίσαμε τον Ν. 3614/2007, για τη διαχείριση, έλεγχο και εφαρμογή των παρεμβάσεων του ΕΣΠΑ. Δεν προηγήθηκε καμία διαβούλευση, καταργούσε «εν τοις πράγμασι» το δημοκρατικό προγραμματισμό, διαστρέβλωνε την εταιρική σχέση, το κόστος διαχείρισης του θα ξεπερνούσε τα 4% του συνολικού προϋπολογισμού του Σχεδίου, οι δομές στελεχώνονταν εκτός πλαισίου ΑΣΕΠ, δημιουργούσε 18 αναπτυξιακές εταιρείας και δεν εγγυάτο την πραγματική αποκέντρωση των πόρων του. Με παραπλήσιες αιτιολογίες και αιτιάσεις το Ν/Σ είχε καταψηφιστεί και από το ΠΑΣΟΚ.

Επειδή τα αδιέξοδα που προκαλούνται από τις προβλέψεις του νόμου έχουν πλέον προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην υλοποίηση του ΕΣΠΑ, τα οποία αντανακλώνται και στους εξαιρετικά χαμηλούς ρυθμούς απορρόφησης.

Ερωτάται η κ. Υπουργός:- Ποιο είναι το ύψος της συνολικής απορρόφησης από τους διαθέσιμους πόρους του ΕΣΠΑ;
- Με ποιες διαδικασίες και χρονοδιάγραμμα θα προωθήσετε την αναμόρφωση του ΕΣΠΑ που έχετε εξαγγείλει;
- Προτίθεστε να καταργήσετε τις ρυθμίσεις του Ν.3614/2007 προς την κατεύθυνση της αποκέντρωσης της διαχείρισης του, την εξασφάλιση της πραγματικής αποκέντρωσης των πόρων και δράσεων και τον αναπροσανατολισμό των αναπτυξιακών επιλογών;


Οι ερωτώντες βουλευτές

Δημήτρης Παπαδημούλης

Νίκος Τσούκαλης


Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ


Σε απάντηση της ανωτέρω ερώτησης σας γνωστοποιούμε συνοπτικά τα ακόλουθα:

Ο συνολικός προϋπολογισμός των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και Κοινοτικών Πρωτοβουλιών του ΕΣΠΑ ανέρχεται σε 26.203 εκατ. Ευρώ (σε όρους συγχρηματοδοτούμενης δημόσιας δαπάνης). Σύμφωνα με τα στοιχεία ΟΠΣ 01-12.09, έχουν εκδοθεί προσκλήσεις για υποβολή προτάσεων συνολικού προϋπολογισμού 17.402 εκατ. Ευρώ ποσό που αντιστοιχεί στο 54,58% του συνολικού προϋπολογισμού της δημόσιας δαπάνης του ΕΣΠΑ, ενώ έχουν ενταχθεί έργα προϋπολογισμού συγχρηματοδοτούμενης δημόσιας δαπάνης 4.428 εκατ. ευρώ (16,90%). Οι νομικές συμβάσεις ανέρχονται οε 1.880 εκατ. Ευρώ (7,18%) ενώ οι καταχωρημένες δαπάνες ανέρχονται σε 817 εκατ. Ευρώ (απορροφητικότητα 3,12%).

Σημειώνεται ότι στις πραγματοποιηθείσες δαπάνες περιλαμβάνεται μικρό μόνον μέρος των συνεχιζόμενων από το Γ' ΚΠΣ έργων-γεφυρών και των μεταφερόμενων έργων από το Γ' ΚΠΣ, καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί το κλείσιμο του Γ' ΚΠΣ.

Η καθυστέρηση της υλοποίησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ και η χαμηλή απορροφητικότητα μέχρι σήμερα οφείλεται τόσο στα νέα δεδομένα της περιόδου 2007-2013 (πιο πολύπλοκοι και αυστηροί Κοινοτικοί Κανονισμοί για τη διαχείριση των προγραμμάτων της περιόδου 2007-2013, πέντε ελληνικές Περιφέρειες που ξεπέρασαν προκαθορισμένα επίπεδα ανάπτυξης και έχουν εισέλθει σε καθεστώς μεταβατικής στήριξης), όσο και στον πολύπλοκο επιχειρησιακό σχεδιασμό του ΕΣΠΑ που επιλέχθηκε κατά την προηγούμενη περίοδο. Παράλληλα, η εφαρμογή του Ν. 3614/2007 οδήγησε στη σύσταση και λειτουργία νέων φορέων (ενδιάμεσοι φορείς διαχείρισης, όργανα συντονισμού πολιτικών, Ειδικές Υπηρεσίες Εφαρμογής). Η πολυδιάσπαση της διαχείρισης οε συνδυασμό με την αδυναμία εξειδίκευσης των επιμέρους πολιτικών και προτεραιοτήτων από τους αρμόδιους φορείς πολιτικής (Υπουργεία), οδήγησε σε σημαντικές καθυστερήσεις στην ενεργοποίηση των ΕΠ του ΕΣΠΑ.

Σημαντικός επίσης παράγοντας για την καθυστερημένη υλοποίηση του ΕΣΠΑ είναι η μη έγκαιρη προετοιμασία και ωρίμανση έργων καθώς και οι πολυσύνθετες ρυθμίσεις για την εκπόνηση των σχετικών μελετών προετοιμασίας. Οι δαπάνες του ΕΣΠΑ σήμερα βασίζονται σχεδόν αποκλειστικά σε μεταφερόμενα έργα αναδεικνύοντας την ανεπάρκεια του έγκαιρου και μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού σχεδιασμού της χώρας.

Επιπροσθέτως στα ανωτέρω θα πρέπει να επισημανθεί ότι η παράταση που δόθηκε για την υλοποίηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Γ'ΚΠΣ απορρόφησε σχεδόν το σύνολο των δραστηριοτήτων του στελεχιακού δυναμικού των φορέων που εμπλέκονται στη διαχείριση και υλοποίηση των Προγραμμάτων και ο χρόνος αυτός δεν αξιοποιήθηκε στην προετοιμασία των έργων που θα υλοποιηθούν την περίοδο 2007-2013.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, και με στόχο την άρση όλων των ανασταλτικών παραγόντων επιτάχυνσης της υλοποίησης των ΕΠ του ΕΣΠΑ, το Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας λαμβάνει στην παρούσα φάση όλα τα απαραίτητα μέτρο. Ειδικότερα, εξετάζονται οι προοπτικές αναθεώρησης του ΕΣΠΑ και των επιμέρους Επιχειρησιακών Προγραμμάτων ώστε να ενσωματωθούν οι προτεραιότητες της νέας αναπτυξιακής μας στρατηγικής στον επιχειρησιακό σχεδιασμό της χώρας και οι διαθέσιμοι πόροι να διατεθούν με στοχευμένο και αποδοτικό τρόπο. Οι διαδικασίες αυτές γίνονται σε διαβούλευση με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ε.Ε, ώστε να μην προκληθούν προβλήματα καθυστερήσεων στην υλοποίηση του ΕΣΠΑ.

Παράλληλα βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία σταδιακής τροποποίησης του Ν. 3614/2007 προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής απλοποίησης του ώστε οι πόροι του ΕΣΠΑ να διατεθούν στην οικονομία με ευέλικτες και απλές διαδικασίες. Επίσης, έχει αποφασιστεί η κατάργηση του δεύτερου σταδίου πιστοποίησης προτύπου ΕΛΟΤ, για όλα τα τομεακά και περιφερειακά προγράμματα, λαμβάνοντας ειδική μέριμνα για την ένταξη έργων στις περιπτώσεις των μικρών νησιών και των ορεινών απομακρυσμένων περιοχών καθώς και η κατάργηση ενδιάμεσων φορέων διαχείρισης (Αναπτυξιακοί Οργανισμοί των Περιφερειών, ΝΟΜΟΣ Α.Ε).


Η Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητα και Ναυτιλίας

Λούκα Τ. Κατσέλη