Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου 2008

Περί πολιτικής ευθύνης

Του ΝΙΚΟΥ ΤΣΟΥΚΑΛΗ*

Αντικειμενική πολιτική ευθύνη του Δημοσίου διαχρονικά διέβλεψε ο κ. Καραμανλής για τα πολιτικά πρόσωπα της παράταξής του, καμία ευθύνη δεν περιλαμβάνει το πόρισμα του ΠΑΣΟΚ για την περίοδο της δικής του διακυβέρνησης. Προσπάθεια διαχρονικού και δικομματικού συμψηφισμού.Η πολιτική ευθύνη είναι θεμελιώδης αρχή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, που προβλέπει τη λογοδοσία των διαχειριστών της πολιτικής εξουσίας στο Κοινοβούλιο και εμμέσως στους πολίτες.Το Σύνταγμα προβλέπει στο άρθρο 85 ότι «Τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, καθώς και οι υφυπουργοί, είναι συλλογικώς υπεύθυνοι για τη γενική πολιτική της κυβέρνησης και καθένας από αυτούς για τις πράξεις ή παραλείψεις της αρμοδιότητάς του...». Αντίστοιχα, το άρθρο 35 υπογραμμίζει τη βαρύτητα που ενέχει η υπουργική υπογραφή.Το άρθρο 42 του Π.Δ. 63/2005 είναι σαφέστερο: «Οι υπουργοί υπέχουν κοινοβουλευτική ευθύνη για τις πράξεις ή παραλείψεις τους, καθώς, επίσης, και για πράξεις ή παραλείψεις των υφυπουργών του υπουργείου στο οποίο προΐστανται, ακόμα και αν στους υφυπουργούς αυτούς έχουν ανατεθεί κοινοβουλευτικές αρμοδιότητες και νομοθετική πρωτοβουλία».Σύμφωνα με τα πιο πάνω, η πολιτική ευθύνη δεν είναι μια αφηρημένη έννοια αλλά έχει αντικειμενικό χαρακτήρα και δυνατότητα πρακτικής εφαρμογής.Η έννοια της πολιτικής ευθύνης δεν ταυτίζεται με την έννοια της ενοχής. Είναι ευρύτερη. Περιλαμβάνει και την ηθική και την κοινωνική και τη διοικητική ευθύνη. Είναι βαθύτατα πολιτική-κυβερνητική έννοια και κατά πολύ προγενέστερη της «αστικής» ή «ποινικής» ένοιας.Η πολιτική ευθύνη συνδέεται άμεσα με την ανάληψη αρμοδιοτήτων και συνεπάγεται την υποχρέωση της κυβέρνησης να παρέχει πληροφορίες για το έργο της, να λογοδοτεί στο Κοινοβούλιο και να παραιτείται όταν αίρεται η εμπιστοσύνη της Βουλής. Τα μέλη της κυβέρνησης είναι ατομικά υπεύθυνα για όσα ζητήματα υπάγονται στη σφαίρα των αρμοδιοτήτων τους: από την προσυπογραφή των πράξεων έως τη χάραξη και τη διοικητική διεκπεραίωση της πολιτικής του υπουργείου. Αντίστοιχα, όταν ο πρωθυπουργός καλύπτει συγκεκριμένους υπουργούς, η ευθύνη από τις πράξεις τους μετατίθεται σε ολόκληρο το υπουργικό συμβούλιο.Ανέκαθεν όμως τα κυβερνητικά κόμματα υπεκφεύγουν των σαφέστατων ευθυνών τους επικαλούμενα την αντικειμενική πολιτική ευθύνη.Οι πολιτικοί, που παρέλασαν από την Εξεταστική Επιτροπή, προσπάθησαν να μας πείσουν ότι η πολιτική είναι απλή διαχείριση και διεκπεραίωση μηχανισμών εξουσίας. Επειδή, όμως, σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους, καθένα από τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου, καθώς και οι υφυπουργοί, ανεξαρτήτως της συλλογικής ευθύνης της κυβέρνησης, φέρουν και πολιτική ευθύνη για τις συγκεκριμένες πράξεις ή παραλείψεις των αρμοδιοτήτων τους, προχωρήσαμε στην εξειδίκευση των πράξεων ή παραλείψεων αυτών, που στοιχειοθετούν την ευθύνη όλων των πολιτικών προσώπων που ενεπλάκησαν στην υπόθεση Βατοπεδίου.Ο πρωθυπουργός είναι προφανές ότι με την αναγνώριση αντικειμενικών πολιτικών ευθυνών θα εξακολουθήσει να καλύπτει τους υπουργούς της παράταξής του, αναλαμβάνοντας πλέον ο ίδιος την ευθύνη.Το ΠΑΣΟΚ, τέλος, μεταλλαγμένο από τον στείρο κυβερνητισμό, αμνήστευσε ακόμα και πολιτικά την περίοδο διακυβέρνησής του.Πότε επιτέλους θα επέλθει η αναγκαία κάθαρση;

* Βουλευτής Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 17/12/2008