Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2008

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΡΩΤΗΣΗΣ ΝΙΚΟΥ ΤΣΟΥΚΑΛΗ
ΓΙΑ ΤΟ ΧΩΡΟ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ ( 16-10-2008 )

Εισερχόμαστε τώρα στη συζήτηση της τελευταίας εκ των επικαίρων ερωτήσεων της σημερινής ημερήσιας διάταξης. Είναι η με αριθμό 117/13-10-2008 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Νικολάου Τσούκαλη προς τον Υπουργό Εσωτερικών, σχετικά με τη δημιουργία χώρου φιλοξενίας μεταναστών που διαβιούν στο λιμάνι της Πάτρας κ.λπ.


Το κείμενο της επίκαιρης ερώτησης του κυρίου Τσούκαλη έχει ως εξής:

«Πρόσφατα η Κυβέρνηση, μετά από καθυστέρηση ετών, αποφάσισε να αντιμετωπίσει το θέμα του άθλιου αυτοσχέδιου καταυλισμού στο λιμάνι στης Πάτρας, για το οποίο έχουν γίνει επανειλημμένα επί σειρά ετών παρεμβάσεις σε όλα τα επίπεδα.Για ακόμα μια φορά, όμως, η λύση που υιοθετήθηκε, η δημιουργία κλειστού κέντρου φιλοξενίας στο Δήμο Ρίου, θα αποδειχθεί ατελέσφορη. Δυστυχώς, η δημιουργία τέτοιου τύπου κέντρου φιλοξενίας, εκτός των ορίων της Πάτρας, δεν μπορεί να είναι βιώσιμη, απλούστατα γιατί οι αλλοδαποί οι οποίοι περιμένουν κάποια ευκαιρία για να αναχωρήσουν παράνομα προς τη Δύση, θα επιδιώξουν να παραμείνουν κοντά στο λιμάνι. Επιπλέον, η απόφαση δεν προέκυψε μετά από διαβούλευση των Βουλευτών και φορέων της περιοχής, οι οποίοι γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες των συνθηκών στην Πάτρα. Δεδομένου ότι:
1. Η «κράτηση» στους χώρους φιλοξενίας δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τρεις μήνες, η δε επαναπροώθηση των Αφγανών μεταναστών είναι αδύνατη.2. Η κατασκευή του χώρου φιλοξενίας είναι ατελέσφορη δίχως τη χορήγηση ταξιδιωτικών εγγράφων, όπως προβλέπεται από το καθεστώς επικουρικής προστασίας (Π.Δ. 96/08) πρόταση που είχατε δεσμευτεί να εξετάσετε με απάντησή σας σε σχετική επίκαιρη ερώτησή μου (880/6.5.08).

Ερωτάται ο κύριος Υπουργός:

1. Προτίθεται να επεξεργαστεί τη λύση ανοικτού τύπου κέντρου φιλοξενίας εντός των ορίων της Πάτρας, ως μια εναλλακτική και βιώσιμη λύση;2. Προτίθεται να εξετάσει τη δυνατότητα χορήγησης καθεστώτος επικουρικής προστασίας σε όσους αλλοδαπούς δεν μπορούν να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής με την ταυτόχρονη χορήγηση σε αυτούς ανάλογων ταξιδιωτικών εγγράφων;»

Σε αυτήν την επίκαιρη ερώτηση του κυρίου Τσούκαλη θα απαντήσει ο Υφυπουργός Εσωτερικών κ. Αθανάσιος Νάκος. Ορίστε, κύριε Νάκο.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΑΚΟΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριοι συνάδελφοι, η Ελλάδα ως ακριτική περιοχή της Ευρώπης αντιμετωπίζει τις τελευταίες δύο δεκαετίες ένα τεράστιο κύμα παράνομων μεταναστών τόσο από τα χερσαία όσο και από τα θαλάσσια σύνορά της. Οι ελληνικές αρχές αντιμετωπίζουν τους παράνομους μετανάστες με μοναδικό κριτήριο τις ανθρωπιστικές αρχές και τις ευρωπαϊκές αξίες. Απόδειξη της μέριμνας της πολιτείας για την ορθή αντιμετώπιση των προβλημάτων των παράνομων μεταναστών είναι το πρόγραμμα των κέντρων φιλοξενίας αυτών, που για πρώτη φορά προωθείται από το Μάρτιο του 2004. Αυτά τα κέντρα που δημιουργούνται κυρίως στις συνοριακές περιοχές ανταποκρίνονται στις πιο υψηλές προδιαγραφές που θέτει η Ύπατη Αρμοστεία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι όλα τα έξοδα για τη δημιουργία των κέντρων, τις δαπάνες σίτισης, διαμονής και περίθαλψης καλύπτονται από τον εθνικό Προϋπολογισμό. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι μέχρι σήμερα κατά το τρέχον έτος έχουν δαπανηθεί 5.200.000 ευρώ. Τελευταία ολοκληρώθηκαν τέσσερα πρότυπα κέντρα φιλοξενίας στον Κυπρίνο του Έβρου, στη Σάμο, στη Σπάρτη και στην Αμυγδαλέζα. Όσον αφορά τώρα την περιοχή της Πάτρας, όπου το πρόβλημα είναι γνωστό από ετών:
Ελήφθη απόφαση πριν από λίγες ημέρες για τη δημιουργία στην περιοχή Δρεπάνου του Ρίο νέου κέντρου υποδοχής και φιλοξενίας παράνομων μεταναστών. Αυτό έγινε ύστερα από ενδελεχή μελέτη δέκα εναλλακτικών λύσεων, που περιλαμβάνονται -και είναι στη διάθεσή σας- στη σχετική έκθεση της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος, η οποία σε συνεννόηση με την Τοπική Αυτοδιοίκηση αποφάσισε ότι ο χώρος είναι ο πλέον ενδεδειγμένος για το κέντρο. Είναι η μεγαλύτερη από τις προτεινόμενες εκτάσεις μεταξύ των δέκα, μπορεί να συνδεθεί άμεσα με τα δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτρικού ρεύματος και είναι κατάλληλη για να φιλοξενήσει περίπου χίλια άτομα. Σύμφωνα με το σχεδιασμό που έχει γίνει, ξεκινάει άμεσα η διαδικασία κατασκευής των απαραίτητων εγκαταστάσεων και ήδη ο Γενικός Γραμματέας –το έγγραφο είναι στη διάθεσή σας- απέστειλε έγγραφο στην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου, προκειμένου να παραχωρηθεί η έκταση αυτή στην περιφέρεια για να κατασκευαστεί το κέντρο. Σχετικά με την απονομή σε παράνομους μετανάστες του καθεστώτος της επικουρικής προστασίας:

Γνωρίζετε ότι η χώρα μας πρόσφατα ενσωμάτωσε στο Προεδρικό Διάταγμα 96/2008 τη σχετική ευρωπαϊκή Οδηγία, που αφορά την αναγνώριση, αλλά και το καθεστώς των υπηκόων τρίτων χωρών ή απάτριδων ως προσφύγων ή προσώπων που χρήζουν διεθνούς προστασίας για άλλους λόγους. Για τη χορήγηση του καθεστώτος της επικουρικής προστασίας απαιτείται προηγούμενα αίτηση από τον ενδιαφερόμενο. Η απόφαση δε χορήγησης ή μη πολιτικού ασύλου ή επικουρικής προστασίας είναι αποτέλεσμα κατ’ ουσία, που γίνεται πάντα σε βάση ατομικής εξέτασης και όχι σε συλλογικό επίπεδο. Δηλαδή, δεν μπορεί συλλήβδην, όλοι μαζί, να αποκτήσουν το καθεστώς της επικουρικής προστασίας. Εκ μέρους της Ελληνικής Αστυνομίας η χορήγηση καθεστώτος πολιτικού ασύλου ή επικουρικής προστασίας εξετάζεται με προσοχή και απονέμεται σύμφωνα με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Σχετικά δε με τη χορήγηση ταξιδιωτικών εγγράφων, αυτά χορηγούνται στους δικαιούχους διεθνούς προστασίας και κατ’ εξαίρεση μόνο μπορεί να χορηγηθούν, εφόσον υφίστανται ανθρωπιστικοί λόγοι ή αποδεδειγμένοι σοβαροί λόγοι υγείας που απαιτούν μετάβαση στο εξωτερικό.(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας του κυρίου Υφυπουργού)Μία πρόταση, κύριε Πρόεδρε. Στα παραπάνω πλαίσια που θέτει η ευρωπαϊκή εθνική νομοθεσία αντιμετωπίζονται όλες οι περιπτώσεις. Οι ίδιοι όμως στην Πάτρα, παρ’ ότι η Ύπατη Αρμοστία τους συνεβούλευσε να κάνουν αιτήσεις προκειμένου να τύχουν της προστασίας, δεν το κάνουν διότι δηλώνουν ότι τελικό προορισμό έχουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες και όχι την Ελλάδα.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αναστάσιος Νεράντζης): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ. Φαντάζομαι ότι έχετε εξαντλήσατε και τη δευτερολογία σας. Κύριε Τσούκαλη, έχετε το λόγο.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Κύριε Υπουργέ, δικαιολογώ απολύτως την έλλειψη ενημέρωσής σας για την κατάσταση που επικρατεί στην Πάτρα. Μέχρι τώρα είχα μια συνεχή επικοινωνία με τον κ. Χηνοφώτη, με τον οποίον είχα και προσωπικές επαφές ειδικά για το πρόβλημα της Πάτρας. Σας δείχνω δημοσίευμα της μεγαλύτερης τοπικής εφημερίδας, που αναφέρει: «Εάλω η πόλις».(Στο σημείο αυτό ο Βουλευτής κ. Νικόλαος Τσούκαλης καταθέτει για τα Πρακτικά το προαναφερθέν δημοσίευμα, το οποίο βρίσκεται στο Αρχείο του Τμήματος Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)

Η Πάτρα αυτή τη στιγμή είναι σε αναβρασμό. Σας δηλώνω ότι έχει αρχίσει και ανοίγει το αυγό του φιδιού, το οποίο δυστυχώς έχετε εκκολάψει εσείς και οι τοπικοί φορείς με την προκλητική σας αδιαφορία. Να σας πω μόνο ότι το πρόβλημα της Πάτρας με τους δύο ή τρεις χιλιάδες μετανάστες δεν είναι τόσο μεγάλο σε σχέση με το μέγεθος της πόλης και όμως η δική σας αδιαφορία οδήγησε την πόλη σε αυτή την κατάσταση. Οδομαχίες γίνονται αυτή τη στιγμή στην Πάτρα, προκειμένου οι μετανάστες μεταξύ τους να αποκτήσουν ζωτικό χώρο πρόσβασης στα πλοία.Οι κάτοικοι κυρίως της Ηρώων Πολυτεχνείου αλλά δυστυχώς και ευρύτερα πλέον της Πάτρας, βρίσκονται σε απόγνωση. Έχετε οδηγήσει ανθρώπους οι οποίοι είναι υπεράνω υποψίας όσον αφορά τα ρατσιστικά συναισθήματα, να αποκτήσουν και τέτοια συναισθήματα, χωρίς να έχετε πάρει απόφαση. Γνωρίζετε ότι αυτή τη στιγμή ο χώρος, τον οποίο έχετε επιλέξει, είναι στον αέρα; Ήδη υπάρχουν ιδιωτικές διεκδικήσεις και αμφισβητείται σοβαρότατα η βιωσιμότητα απ’ όλους τους φορείς της πόλης; Γνωρίζετε ότι επειδή αυτοί οι συγκεκριμένοι άνθρωποι θέλουν να φύγουν από την πόλη, η απόσταση των είκοσι χιλιομέτρων από την πόλη είναι αρνητικό και σε λίγο, σε μια ή δύο μέρες θα είναι χώρος φιλοξενίας φάντασμα; Γιατί δεν αντιμετωπίζετε σωστά την κατάσταση;Είχα θέσει αυτά τα ερωτήματα στον κ. Χηνοφώτη. Ο κ. Χηνοφώτης είχε πει ότι θα τα εξετάσει. Ο χώρος πρέπει να είναι βιώσιμος, ανοιχτός και πρέπει να είναι κοντά στο λιμάνι. Αλλά αν η κατασκευή του χώρου αυτού δεν συνοδευτεί -και γνωρίζετε πολύ καλά πώς μπορεί να γίνει, κύριε Υπουργέ- με χορήγηση επικουρικής προστασίας και ταξιδιωτικά έγγραφα στου Αφγανούς, στους Σομαλούς και στους Σουδανούς που διαβιούν αυτή τη στιγμή στην πόλη και είναι κλασική περίπτωση ορισμού του καθεστώτος επικουρικής προστασίας, δεν υπάρχει περίπτωση να λυθεί το πρόβλημα στην Πάτρα.Δέκα χρόνια υπάρχει αυτή η πληγή στην πόλη της Πάτρας. Ε, δεν πρέπει, κύριε Υπουργέ, πέντε χρόνια είστε Κυβέρνηση, ένας Υπουργός, Υφυπουργός, δεν ξέρω τι θα είναι, να κατέβει στην πόλη της Πάτρας να διαβουλευτεί με τους φορείς, να δει την κατάσταση που επικρατεί; Ούτε μία φορά. Τελειώνω λέγοντας ότι επιλέξατε ένα χώρο δίχως τη διαβούλευση των Βουλευτών, κύριε Υπουργέ. Νιώσαμε παραπεταμένοι στην πόλη και δίχως τη διαβούλευση των δήμων όπου θα εγκαταστήσετε το χώρο.Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να καταθέσει στα Πρακτικά αν είναι δυνατόν ο κύριος Υπουργός την κατάσταση με τους χώρους που είχαν υποδειχθεί βάσει των οποίων έγινε η τελική επιλογή.Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αναστάσιος Νεράντζης): Ευχαριστώ.Ολοκληρώθηκε η συζήτηση…
ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΝΑΚΟΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Κύριε Πρόεδρε, να δευτερολογήσω.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αναστάσιος Νεράντζης): Έχετε εξαντλήσει το χρόνο. Ορίστε έχετε το λόγο για ένα λεπτό.

ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΝΑΚΟΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Όσον αφορά την εγκατάσταση, είναι πολύ εύκολο να απευθυνθεί στην περιφέρεια. Δεν έχω φέρει μαζί μου τη μελέτη βεβαίως.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Δεν μας τη δίνει η περιφέρεια.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αναστάσιος Νεράντζης): Παρακαλώ μη διακόπτετε.

ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΝΑΚΟΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Όσον αφορά το καθεστώς πολιτικής προστασίας, προτείνει ο κύριος συνάδελφος να απονεμηθεί με το ζόρι χωρίς αίτηση του ενδιαφερομένου; Αυτό προβλέπει η νομοθεσία και η ελληνική και η ευρωπαϊκή. Άρα, προτείνει με το ζόρι να τους δοθεί το καθεστώς της πολιτική προστασίας. Και άντε και δινόταν, τι θα γινόταν; Θα πετύχαιναν το σκοπό να περάσουν στην υπόλοιπη Ευρώπη;Είναι μερικά ερωτηματικά τα οποία όλοι τα έχουμε. Και εσείς βάζετε συνέχεια ερωτήματα, χωρίς να προτείνετε καμία λύση. Δυστυχώς περιγράφετε την κατάσταση, βλέπετε τη δυσκολία του θέματος, καταθέτετε τη δυσκολία του θέματος αλλά πρόταση δεν υπάρχει. Οι κάτοικοι της Πάτρας έχουν κάποιο μέρος όπου το ξέρουν οι Βουλευτές και εσείς δεν το ξέρετε, που θα έπρεπε να υπάρξει το σύστημα φιλοξενίας σε κάποια περιοχή στο κέντρο της Πάτρας για να είναι κοντά στα καράβια; Το ξέρετε εσείς αυτό; Αυτό είπατε προηγουμένως.Είναι πολύ εύκολο, κύριε συνάδελφε, να λέμε γενικότητες, να περιγράφουμε προβλήματα, να κάνουμε τους αγανακτισμένους. Το δύσκολο είναι να βρίσκονται πρακτικές και βιώσιμες λύσεις. Και τέτοια λύση ουδέποτε προτείνατε.